Dit is wat je moet weten over de capaciteitentest

De capaciteitentest. Het moment waarop Defensie kijkt of jij het in je hebt: mentaal, niet fysiek. Zie het als een soort IQ-test die meet hoe jij denkt, redeneert en problemen oplost.

Tijdens deze test wordt gekeken naar drie soorten vaardigheden: verbaal, numeriek en non-verbaal redeneren. Zo krijgt Defensie een goed beeld van jouw algemene capaciteiten en of jij de basis in huis hebt om militair te worden.

Je krijgt 45 minuten de tijd om de test te maken. En let op: niet alleen de juiste antwoorden tellen, maar ook hoe snel je ze geeft.

De capaciteitentest staat niet op zichzelf. Hij is onderdeel van de psychologische keuring, samen met de persoonlijkheidsvragenlijst en het psychologisch gesprek.

De capaciteitentest stap voor stap

1. Verbaal redeneren | taal en betekenis

Hier draait alles om woorden. Hoe goed begrijp je taal? Kun je verbanden leggen tussen woorden en hun betekenis?
Voorbeeld: Kat : muis = hond : …?
Wat past het best? Misschien “rat” of “speelbal”. Het gaat om het herkennen van de logische relatie tussen woorden.

2. Numeriek redeneren | rekenen en patronen

Nu gaat het om cijfers. Kun jij patronen in getallen herkennen en logisch redeneren met reeksen?
Voorbeeld: 2, 4, 8, 16, … wat komt erna?
Juist, 32.

3. Abstract of non-verbaal redeneren | figuren en vormen

Hier komen figuren in beeld. Geen woorden of getallen, maar vormen die veranderen.
Voorbeeld: vierkant → driehoek → vijfhoek → … wat volgt?
Het draait om inzicht in patronen en logica, niet om kennis.

4. Ruimtelijk inzicht | draaien en visualiseren

In dit onderdeel wordt getest hoe goed jij voorwerpen in je hoofd kunt draaien of spiegelen.
Voorbeeld: Je ziet een object in twee standen. Hoe ziet het eruit in stand drie?
Het lijkt een puzzel, maar het gaat vooral om ruimtelijk denken.

Twee keer testen: thuis én in Amsterdam

De capaciteitentest maak je niet één, maar twee keer. Eerst thuis, daarna op locatie in Amsterdam.

Dat is bewust zo. Thuis kun je namelijk hulpmiddelen gebruiken. Bij wijze van spreken kan je iemand anders jouw test laten maken. Op locatie kan dat niet. Daar ben je volledig op jezelf aangewezen.

Zo test Defensie niet alleen je capaciteiten, maar ook je integriteit. En die weegt zwaar. Als er te veel verschil zit tussen je thuistest en de test in Amsterdam, kun je worden afgekeurd.

Onze tips voor de test

Veel kandidaten vinden de capaciteitentest spannend. Logisch. Het is een zogenaamde ‘aftest’: haal je hem niet, dan stopt je sollicitatieproces.

Een goede voorbereiding helpt. En dat begint met oefenen.
Gebruik oefen-assessments om te wennen aan de soorten vragen die je kunt krijgen. Zo voorkom je dat je op de dag zelf voor verrassingen komt te staan.

Dit helpt je om goed voorbereid de test te maken:

• Werk aan je snelheid. Het gaat niet alleen om de juiste antwoorden, maar ook om tempo.

• Lees goed wat er staat. sommige vragen lijken simpel, maar zitten een “twist” in.

• Blijf rustig. Weet je het antwoord niet meteen? Sla de vraag over en kom later terug.